Kişisel bakım bir diğer adıyla öz bakım, bir kişinin sağlıklı olmak, bakımlı görünmek ve güzel hissetmek için yaptığı vücut temizliğine yönelik faaliyetlerdir. Gündelik hayatta büyük ve küçük herkesin yaptığı bir kişisel bakım vardır. Temel olanlar arasında yüz yıkamak, el yıkamak, duş almak veya diş fırçalamak yer alır. Farklı özelliklere sahip kozmetik ürünler ile kişisel bakım daha zengin bir hâle getirilir. Kozmetik ürünler veya araçlar ile vücudun her bir bölümüne kapsamlı bakımlar uygulanabilir.
“Öz bakım nedir?” sorusunun ardından sıra “kişisel bakım nasıl yapılır?” sorusuna gelir. Kişisel bakım günün her saatinde yapılabilen ve kişilerin ihtiyaçlarına göre şekillenen bakımlardır. Bazı kişiler saç bakımı yaparken bazı kişiler ise cilt bakımına odaklanır. El ve ayak bakımı, tırnak bakımı da geniş seçeneklere sahip kişisel bakım türlerindendir. Vücudun her bir bölgesi için kullanılabilecek kozmetik ürün bulunur.
Saç sağlığı için şampuanlar, saç kremleri veya saç serumları devreye girer. Cilt bakımı için nemlendiriciler, kırışıklık giderici serumlar ve benzer ürünler kullanılır. Yaş ve cinsiyete göre kullanılan kişisel bakım ürünleri değişkenlik gösterir.
Son yıllarda kişisel bakım sadece kadınlarla özdeşleşmiş bir kavram değildir. Erkekler de kişisel bakımlarını son derece önemli görerek bakımlı ve ışıldayan bir cilde sahip olmak için uygulamalar yaparlar. Kişinin cilt, saç, tırnak veya bakım uygulanacak bölgenin ihtiyaçlarına göre kişisel bakım ritüelleri planlanabilir.
Günlük kişisel bakım rutinleri kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Genel olarak sağlıklı bir birey temiz ve bakımlı görünmek adına rutin olarak kişisel bakım yapar. Kişisel bakımdan istenilen türde bir verim alınabilmesi için düzenli uygulanması son derece önemlidir. Genel olarak bakımlı görünmek isteyen biri ise vücudun tüm bölgelerine kişisel bakım uygulamalıdır. Bir kişinin günlük kişisel bakım rutini sabah uyandığında yüz yıkama ve diş fırçalama ile başlar. Gün içerisinde duş alınarak vücudun kirlerden arındırılması gerekir. Su ve kullanılan kozmetikler ile ciltte kurulaşma veya cilt tipine bağlı olarak yağlanma oluşabilir. Kuruluğu gidermek için nemlendirici kremler yağlı ciltler için ise yağ dengeleyici kremler kullanılmalıdır. Peeling olarak kullanılabilen kozmetik ürünler ile cilt günde bir veya iki kez yıkanarak siyah noktalardan ve cilt üzerinde biriken lekelerden arındırılır.
Duş sırasında belirli aralıklarla saçların yıkanması, nemlendirici kremler ile nemlendirilmesi ve duş sonrası da sürülen serumlar ile bakım yapılması önerilir. Bazı kişiler için saç yıkamak günlük bir rutindir. Saçların çok sık yıkanması yağlanmaya sebep olabileceğinden uzmanlar 2 veya 3 günde bir saçların yıkanmasını önerir.
İş veya sosyal hayatta ilk görünüşte bırakılan izlenim son derece önemlidir. İnsanların birbirleriyle ilgili izlenimleri birbirlerine yaklaşım şekillerini belirler. Bir kişinin bakımlı ve temiz görünmesi o kişiye yönelik daha güzel yorumların yapılabileceği bir ilk izlenim oluşturur. Yağlı saçlar, bakımsız bir cilt, bakımsız eller ve ayaklar kişilerin eleştirilmesine neden olur. Daha önemlisi bakımsız bireyler öz güven eksikliği duyabilir ve bu durum, günlük hayatlarını olumsuz yönde etkileyebilir. Bakımlı olmak kişinin kendini ışıldıyormuş gibi hissetmesini sağlar.
Kişisel bakım, sağlık için çok önemlidir. Başta cilt sağlığı olmak üzere kişisel bakım sayesinde cilt üzerinde biriken zararlı maddeler, vücuttan arındırılır.
“Cilt bakım malzemeleri nelerdir?” sorusunun farklı cevapları bulunur. Kişisel bakım eşyaları, uygulanacak kişisel bakım türüne göre değişiklik gösterir. Kişisel bakım ürünleri; kremler, cilt tonikleri, yüz veya saç serumları, cilt maskeleri, tırnak güçlendirici ojeler, losyonlar, ayak bakımı için kullanılan özel kremler gibi çeşitlere ayrılır. Kişisel bakım ürünleri kadın ve erkek olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Kadınlara yönelik olan ürün sayısı çok daha fazladır. Saç kremlerinden saç boyalarına, nemlendirici kremlerden makyaj temizleme losyonlarına kişisel bakım eşyaları alt başlıklara ayrılır.
Erkek kişisel bakım ürünleri ise yine cilt nemlendirici kremlerinden, tıraş köpüklerine, tıraş losyonlarından deodorantlara kadar ürün çeşitliliğine sahiptir.
Kişisel bakım türleri bakım yapılacak bölgeye göre çeşitlilik gösterir. Kişisel bakım evde bizzat kişiler tarafından yapılabilir. Belirli dönemlerde özel güzellik veya estetik merkezlerinden destekleyici uygulamalar ile desteklenir. Kişisel bakım türlerine göre yapılabilecek ritüeller ve kullanılan kozmetik ürünler değişir. Öz bakımı ile ilgilenen herkes için kişisel bakım türleri özellikle birkaç başlıktan oluşur.
El ve ayak bakımı
Vücut bakımı
Saç bakımı
Ağız ve diş bakımı
Kıyafet bakımı
El ve ayak bakımı, ellerin ve ayakların temiz ve bakımlı görünmesi için yapılan işlemlerdir. Düzenli olarak manikür ve pedikür yapılması el ve ayak bakımının temel uygulamalarındandır. Ev tipi bakımda başka başlıklar da devreye girer. Kurumuş ciltler için özel nemlendiriciler kullanılarak hem el hem ayakların çatlamış görüntüsü giderilir. Tırnaklar düzenli olarak kesilerek törpülenir. Tırnakların iç temizliğine özen gösterilir. Kadınlar oje sürerek tırnaklarını renklendirirler. Ayak altında nasır olması hâlinde özel nasır bantları ile ayak nasırlardan arındırılır.
Vücut bakımı ve temizliği, vücudun genel olarak her yerinin temizlenmesi ve özel kozmetik ürünlerle bakılmasıdır. Vücut bakımı daha kapsamlı bakım ritüellerinden oluşur. Kişisel bakım seti içerisinde bulunan vücut şampuanları ve losyonları cildin temizlenmesini sağlar. Vücudun kirlerinden arındırılması ardından özel nemlendiriciler ile cildin nemlenmesi sağlanır. Belirli dönemlerde vücut peelingi kullanılarak geleneksel kese yöntemine yeni bir dokunuş getirilir.
Vücut bakımı içerisinde tüylerden arınmak da yer alır. Özel tüy dökücü losyonlar veya ağda yardımıyla tüyler, alınabilir. Ağda kullanımında, evde bulunanlardan destek alınabilir. Daha kapsamlı yöntem ise epilasyon yöntemidir. Özel merkezlerde vücut bakımı epilasyon yapılarak desteklenebilir.
Saç bakımı, saçın sağlıklı bir şekilde uzaması, parlak görünüme sahip olması ve dökülmeye karşı korunması için uygulanan bakımlar bütünüdür. Saç bakımı günlük veya haftalık kişisel bakım ritüellerini kapsayan bir bakım türüdür. Kişinin saç tipine uygun şampuanı kullanması her duş sonrasında saçın istenilen şekli almasını sağlar. Duş sırasında kullanılan nemlendirici kremler ile saçlar daha rahat taranabilir. Belirli dönemlerde duş öncesinde saç maskesi uygulanarak saç derisi ve saç telleri beslenebilir. Bu sayede saçlar kırılmaya karşı korunarak sağlıklı bir görüntüye kavuşur.
“Nasıl bakımlı olunur?” sorusunun en çok dikkat edilmesi gereken başlıklarından biri ağız ve diş bakımıdır. Kişisel hijyen kuralları gereği ağız ve diş sağlığına özen göstermek hem dış görünüşü hem de sağlığı olumlu yönde etkiler. Düzenli diş bakımı ile dişlerin çürümesi önlenir. Diş üzerinde oluşabilecek renk değişimleri riskini azaltır. Kişiler bembeyaz ve ışıltılı bir gülüşe sahip olur. Ağız ve diş bakımı sadece ev tipi bakım olarak düşünülmemelidir. Yılda bir olacak şekilde diş hekimine ağız ve diş için muayeneye gidilmelidir.
Kişisel bakım sadece vücuda yönelik bakımlardan oluşmaz. Kişisel bakımını tamamlayıcı role sahip kıyafet bakımı da gündeme gelir. Kıyafet bakımı, kıyafetlerin temiz, ütülü ve yırtığı olmayan şekilde giyilmesi adımlarından oluşur. Vücut temizliğinin önemi kadar temiz bir vücuda giyilen temiz kıyafetler de önemlidir. Bu sayede kişiler tüm detaylarıyla kişisel bakımına özen gösteren, sağlıklı bireyler olarak görülürler.
TR − TL
